Hieronder vind je een overzicht van de richtlijnen en handreikingen die we ontwikkelen binnen RAILZ. Lees ook onze nieuwsberichten met informatie over de voortgang van de diverse ontwikkeltrajecten. Het nieuwste bericht staat bovenaan.
Ben je ook nieuwsgierig naar de voortgang van het programma RAILZ (Richtlijnen voor Artsen In de Langdurige Zorg)? Lees deze weken hoe het gaat met de ontwikkeling van de richtlijnen en handreikingen binnen het programma en ontdek wat er nog meer aan komt dit jaar!
Binnen het programma Richtlijnen voor Artsen In de Langdurige Zorg (RAILZ) ontwikkelen we monodisciplinaire richtlijnen en handreikingen voor de artsen in de langdurige zorg: artsen VG en specialisten ouderengeneeskunde. In dit programma trekken de NVAVG en Verenso samen op. We ontvangen subsidie van het ministerie van VWS voor de ontwikkeling, publicatie en implementatie van richtlijnen en handreikingen.
Richtlijn virale luchtweginfecties (NVAVG en Verenso)
Doel
Het doel van deze gezamenlijke richtlijn is het omschrijven van de meest recente medische kennis omtrent de zorg voor ouderen en mensen met een verstandelijke beperking met een virale luchtweginfectie, gericht op de Nederlandse praktijk.
Ontwikkelfase
Op dit moment wordt het literatuuronderzoek uitgevoerd voor de richtlijn. Met de resultaten uit het literatuuronderzoek gaat de werkgroep aan de slag met het opstellen van aanbevelingen over de impact, diagnostiek, behandel- en preventiebeleid en infectiepreventie- en uitbraakmaatregelen.
Beleidsadviseurs: Annemarie Vast (Verenso) en Willemijn Hensbroek (Verenso).
Publicatie verwacht: 2025-Q3.
Handreiking Wet zorg en dwang (NVAVG en Verenso)
Doel
Het doel is om de huidige gezamenlijke handreiking voor specialisten ouderengeneeskunde en artsen VG in intramurale setting te herzien in verband met de nieuwe ontwikkelingen en wetswijzigingen in de Wzd.
Ontwikkelfase
De herziening vindt in twee fasen plaats:
- In de eerste fase is de huidige handreiking Wzd aangevuld met de bestuurlijke afspraken die in februari 2024 zijn vastgesteld. Lees hier de bestuurlijke afspraken, gepubliceerd door de overheid. Ga hier naar de bijgewerkte handreiking Wzd met de aanvulling van de bestuurlijke afspraken.
- In de tweede fase wordt de handreiking nader herzien met het oog op een praktischer document en op basis van een knelpunteninventarisatie. Op dit moment wordt er geschreven aan conceptteksten.
Beleidsadviseurs: Floren Kaart (NVAVG) en Annemarie Vast (Verenso).
Publicatie verwacht: 2025-Q3
Richtlijn verslaving (NVAVG en Verenso)
Doel
Verkenning van gezamenlijk richtlijntraject over omgaan met cliënten/patiënten met verslavingsproblematiek .
Ontwikkelfase
In het voorjaar van 2024 hebben de NVAVG en Verenso een oriëntatie uitgevoerd op het onderwerp verslaving d.m.v. gesprekken met een aantal artsen VG en specialisten ouderengeneeskunde. Dit riep geen eenduidig beeld op over nut en noodzaak van een richtlijn voor beide verenigingen en twijfels over de haalbaarheid van een gezamenlijk product. Vervolgens is met SKILZ – die het onderwerp ook op hun richtlijnagenda hebben staan – afgesproken dat zij met input vanuit RAILZ een knelpunteninventarisatie uitvoeren en dat we op basis daarvan verder afstemmen over wie welke onderdelen uitwerkt. De resultaten van de knelpunteninventarisatie en -analyse worden in het najaar van 2024 verwacht.
Beleidsadviseurs: Annemarie Vast (Verenso).
Publicatie verwacht: n.t.b.
Richtlijn cyclusregulatie en kinderwens bij mensen met een verstandelijke beperking (NVAVG)
Doel
In deze richtlijn van de NVAVG worden de oude handreikingen uit 2013 en 2016 herzien tot één nieuwe richtlijn, gebaseerd op de meest recente kennis en ontwikkelingen.
Ontwikkelfase
Nu de knelpunten zijn geanalyseerd, worden voor deze richtlijn de uitgangsvragen uitgewerkt. De onderwerpen die in de richtlijn aan de orde komen betreffen het samen beslissen, de diverse vormen en voor- en nadelen van anticonceptie voor de doelgroep, juridische en ethische kaders, ouderschapscompetenties en de organisatie van zorg.
Beleidsadviseur: Leonie Offermans (NVAVG).
Publicatie verwacht: 2026-Q1
Handreiking Omgaan met bevolkingsonderzoeken bij mensen met een verstandelijke beperking (NVAVG)
Doel
Het doel is een nieuwe, praktische handreiking te ontwikkelen die een leidraad biedt bij het zorgproces rond bevolkingsonderzoeken bij mensen met een verstandelijke beperking.
Ontwikkelfase
De werkgroep bepaalt in het najaar van 2024 de inhoud van de handreiking aan de hand van de geïnventariseerde knelpunten. Inmiddels is gestart met het beantwoorden van de uitgangsvragen.
Beleidsadviseur: Willemijn Hensbroek (NVAVG).
Publicatie verwacht: 2025-Q2.
Handreiking Medische beslissingen rond het levenseinde bij mensen met een verstandelijke beperking (NVAVG)
Doel
Ophanden zijnde veranderingen in de wetgeving zijn aanleiding om de bestaande handreiking te herzien.
Ontwikkelfase
Oriëntatie start najaar 2024.
Beleidsadviseur: Willemijn Hensbroek (NVAVG) en Leonie Offermans (NVAVG).
Publicatie verwacht: n.t.b.
Richtlijn Verantwoorde diabeteszorg (Verenso)
Doel
De oude Verenso-richtlijn uit 2011 is in herziening. Het doel is een richtlijn te ontwikkelen gebaseerd op de meest recente kennis omtrent de zorg voor kwetsbare ouderen met diabetes.
Ontwikkelfase
Overwegingen en aanbevelingen worden geformuleerd voor de uitgangsvraag over medicatie, op basis van het uitgevoerde literatuuronderzoek. Voor overige uitgangsvragen, onder andere over symptomen/risicofactoren, glucoseregulatie en CVRM, wordt momenteel literatuuronderzoek uitgevoerd.
Beleidsadviseur: Inge Valstar (Verenso).
Publicatie verwacht: 2025-Q3
Handreiking Antimicrobial stewardship (Verenso)
Doel
Met de handreiking AMS krijgen specialisten ouderengeneeskunde kaders en houvast rondom een werkwijze voor het voorschrijven van antimicrobiële medicatie en de reflectie daarop in de langdurige zorg voor ouderen.
Ontwikkelfase
Op dit moment ligt de handreiking ter commentaar bij relevante stakeholders
Beleidsadviseur: Tom Zwaan.
Publicatie verwacht: 2025-Q1.
Richtlijnen en handreikingen in verkenning
Thema Verslaving (Verenso/NVAVG)
Eerder dit jaar hebben Verenso en de NVAVG SKILZ bijgestaan bij het opzetten van de knelpunteninventarisatie voor dit onderwerp. Op basis van de resultaten stemmen we dit najaar af welke knelpunten/onderwerpen voor verdere uitwerking in aanmerking komen en wie daarbij het voortouw neemt. De betrokken beleidsadviseurs zijn Annemarie Vast/Else Poot (Verenso) en Floren Kaart/Willemijn Hensbroek (NVAVG).
Handreiking Medische beslissingen rond het levenseinde bij mensen met een verstandelijke beperking (NVAVG)
De oriëntatie van deze NVAVG handreiking start begin 2025. Willemijn Hensbroek (NVAVG) zal de ontwikkeling onder haar hoede nemen.
Thema Verslaving (Verenso)
In 2024 hebben Verenso en de NVAVG SKILZ bijgestaan bij het opzetten van de knelpunteninventarisatie voor dit onderwerp. De NVAVG heeft besloten nu niet aan de slag te gaan met dit thema, Verenso is nog aan het bekijken welke knelpunten/onderwerpen voor verdere uitwerking in aanmerking komen. De betrokken beleidsadviseurs zijn Annemarie Vast (Verenso) en Else Poot (Verenso).
Handreiking Medische beslissingen rond het levenseinde bij mensen met een verstandelijke beperking (NVAVG)
De oriëntatie van deze NVAVG handreiking start begin 2025. Willemijn Hensbroek (NVAVG) en Leonie Offermans (NVAVG) zullen de ontwikkeling begeleiden.
Richtlijnagenda
De inventarisatie en prioritering van de richtlijnagenda is afgerond. Eind 2024 hebben we bepaald welke onderwerpen er binnen RAILZ opgepakt zullen worden. Met deze onderwerpen gaan we vanaf 2025 aan de slag.
Thema’s
Naast de richtlijnen en handreikingen zijn we ook een flink stuk opgeschoten met diverse thema’s binnen RAILZ. Deze helpen de kwaliteit en efficiëntie van de richtlijnontwikkeling te bevorderen. Er zijn al veel plannen van aanpak afgerond om het RAILZ-programma op de juiste manier uit te voeren.
Richtlijnmethode
De verschillende ontwikkelfasen en stappen zijn beschreven en in uitvoering, net zoals de werkwijzen voor patiëntenparticipatie, literatuuronderzoek, communicatie en teamprofessionalisering. Daarnaast verdiepen we ons verder in onderwerpen als duurzaamheid, technologie en het verkorten van het richtlijnproces, o.a. door het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI). Mocht je geïnteresseerd zijn in onze aanpak, dan kun je hier de richtlijnmethode bekijken.
Werkomgeving en publicatieomgeving
Sinds kort hebben we een digitale werkomgeving tot onze beschikking, waarin we op een laagdrempelige en moderne manier samen met de werkgroepleden de richtlijnen en handreikingen ontwikkelen. Op dit moment wordt gewerkt aan de handreiking AMS in de werkomgeving. Dit najaar starten we ook met het schrijven van andere richtlijnen en handreikingen in dit systeem. Afgeronde richtlijnen en handreikingen plaatsen we in onze vernieuwde richtlijnendatabase. Deze nieuwe publicatieomgeving hopen we in het eerste kwartaal van 2025 operationeel te hebben.
Implementatie
Op dit moment zijn we bezig met het opstellen van methoden voor het maken van implementatieproducten. We hebben onze achterban geraadpleegd en op basis van onder andere die input zijn er keuzes gemaakt voor verschillende typen implementatieproducten. Bij elke richtlijn en handreiking ontwikkelen we een aantal van deze producten om onze artsen en andere zorgprofessionals te helpen de kennis uit richtlijnen en handreikingen nóg beter in de praktijk te brengen!
